Ko nga Pakeha e mana ana, engari kei te korero tonu nga reo taketake
Mena kei te haere koe ki Peru, ka whakaaro pea koe ko te reo e rongo ana koe ko te Pipiora. He pono tera, engari ko Peru he iwi maha, me te nuinga o nga reo Pakeha, engari ko te kainga ki te maha o nga reo taketake. Ko te matatini reo o te iwi e kitea ana i roto i te Rarangi 48 o te Ture Whakapori Tangata o Peru, e whakaae ana, e whakaaetia ana mo nga reo maha o te motu:
"Ko nga reo reo o te Kawanatanga he Pakeha, ko nga wahi katoa e tino nui ana, ko Quechua, Aymara, me etahi atu reo Maori e rite ana ki te ture."
01 o 04
Spanish
Mo te 84 ōrau o te taupori Peruvian e kōrero ana i te Spanish (e mohiotia ana ko Castellano ranei Espanol ), na te nuinga o te korero i Peru. Koinei hoki te reo matua o te Kawanatanga o Peruvian, nga kaipakihi, me te ao mātauranga.
Heoi, ka tae mai nga kaipoipoi Pakeha ki Peru i etahi waahi iti o te rohe i roto i te reo, penei i te whakarereketanga o te whakahuatanga me nga korero noa. Ka rite ki nga mea maha i Peru, he pai enei rererangi ki nga rohe matawhenua e toru o te takutai moana, nga maunga, me te ngahere . Ko te tangata noho o Lima, hei tauira, ka taea e ia te tautuhi i tetahi Peruvian mai i te ngahere na tona huarahi korero.
Ko te piringa o Peruvian e puta ake ana i te takiwa puta noa i te motu, i roto i nga tamariki taone o te iwi.
02 o 04
Quechua
Ko Quechua te reo tuarua o Peru me te reo Maori. Kei te korerohia e te 13 ōrau o te taupori, i te nuinga o te rohe o te raki me te tonga o Peru. Ko Quechua te reo o te Inca Empire; i ora i mua i te taenga mai o nga Incas ki te kaha, engari ko ta ratou whakamahinga me te whakatairanga i te reo i awhina i te panui-me te kaha tonu-i nga rohe o Andean o Peru.
He maha nga wehewehenga kei roto i te whanau reo o Quechua ki te nuinga o te waa ka kaha te korero a etahi o Quechua ki etahi o nga rohe. Ko tetahi mema o te hapori Quechua ki Northern Peru, hei tauira, ka kaha ki te korero marama ki tetahi mai Cusco, Puno rānei.
Tuhinga o mua
Aymara
He iti iho i te hawhe miriona nga korero Aymara-speakers i Peru (e pā ana ki te 1.7 ōrau o te taupori), engari ka noho tonu te reo tuatoru o te iwi. Kua piki ake te maha o nga kaikopene o tenei reo i nga rau tau, i te whawhaitanga ki a Quechua me Spanish.
I roto i te Peru hou, ka noho tata nga korero a Aymara i te taha tonga ki te taha ki te rohe me Bolivia me te taha o te Lake Titicaca (ko te iwi Uros o nga moutere o te motu e korero ana ki a Aymara). Ko te reo Aymara te nuinga o te korero i Bolivia, he 2 miriona nga korero a Aymara.
04 o 04
Ko etahi atu reo taketake o Peru
Ko te matatini reo o Peru e tae ana ki tona pito ka rere koe ki te rawhiti o te Andes me roto i te ngahere. Ko te Basin Amazon o Peruvian he whare mo te iti rawa o nga rōpū ethnolinguistic, neke atu i nga waahanga o nga reo Maori. Ko te tari o te ngahere o Loreto, te nuinga o nga rohe whakahaere o Peru , kei roto i te rerenga nui o nga reo Maori.
I te katoa, ko nga reo taketake o Peru-penei ko Aguaruna, Ashaninka, me Shipibo-e korerohia ana e te iti iho i te 1 ōrau o te taupori Peruvian. Ko nga Peruvians e korero ana i te reo taketake, tae atu ki Quechua me Aymara, ko te nuinga he reo rua, he reo Pakeha ano hoki.