01 o 03
'Ilio Holo I Ka Uaua ranei te Dog e rere ana i te Rough Water
Mena kei te tino waimarie koe i Hawaii , ka kite koe i tetahi hikareki monokona Maori.
Ko te hiku o te monkeni Maori he momo mate, me te taupori o teianei kei te tata ki te 1,200. I tohuhia kia waiho hei momo morearea i te 23 o Noema, 1976, ka tiakina inaianei e te Ture Ngati Motuhake, me te Ture Tiaki Mamame Tiaki.
Kaore e tika ana ki te korero, he mea ture he patu, he hopu, he wero ranei i tetahi hiri monkona. Koinei te take ka kitea he tohu monkena i te takutai i Hawaii, ka tiakina e te hunga ora me etahi atu rangatira te roopu pirihimana.
Ko nga ingoa o nga Maori tawhito ko te tohu monkono 'Ilio holo I te uaua (kuri e rere ana i roto i te wai pakaru), ka whakaarohia e koe, he nui te mohio mai i te mea kaore i kitea he hiri i mua.
Ko te US Fish and Wildlife Service e whakarato ana i nga korero pai mo nga hiri a Monk:
"Ko te hiko o te moemoeke pakeke ko te nuinga o te waahi hina me te parauri me te kopu hina me te kowhai kowhai. Ka taea e nga pakeke te pauna ki nga wahi katoa mai i te 375 ki te 500 pauna; ko nga wahine pakeke he nui ake i te tane. He putea nga pupuri me te pauna 25 ki te 30 pauna i te whanautanga me te pauna ki te 132 ki te 198 pauna i roto i te rima ki te ono wiki.
Ko te ingoa o te hika o te monkena e puta mai ana i ona panga kiri e rite ana ki te koroka o te monk, a no te mea e noho ana te nuinga o tona wa anake, i roto ranei i nga roopu iti.
Ka pau te nuinga o to ratou wa ki te moana, engari ki te okioki ki nga taone onepu, a, ka whakamahi i etahi waahi ki te taiao hei taiao mo te hau me te ua. Ko nga hiri Monk he tohunga kaikauwhau me etahi atu; kotahi te hiri i tuhia ki te hohonu i roto i te whanui 66 me te 96 nga paoa (396 ki te 576 waewae). Ko te hiku o te monk toharite he 51.2 wa i ia ra. Ko te roa o te ora o te hiku a te Maori he 25-30 tau. "
02 o 03
I hea koe e kite ai ia ratou
Mo te maha o nga tau, ko nga waahi kaore e kitea e koe he hikareki monikeni Maori i te motu o Kauai . Koinei te motu e tata ana ki to ratou kainga kai nui i nga Moutere o te Tai Tokerau o te Tai Tokerau (Te motu o Nihoa ki Kure Atoll i Papahānaumokuākea Marine Monument). Kei te kite pinepine ratou ki te okioki ki te Poipu o Poipu me nga taone iti i te taha o te Na Pali Coast .
I nga tau kua pahure atu nei, kua kitea nga hiri o nga miihini Maori i runga i nga motu katoa o te motu. I te marama o Haratua 2009, he tohu mo te moutere Maori i hoatu i te ingoa o Kermit i te nuinga o te wiki i runga i te onepu i te Kuini o te Kuini i Waikiki . Ko tana hononga ki nga hoia rongonui me nga waahi ngaru i hangaia e ia tana papa-a-ringa hei papa rongonui mo nga kai-awa.
Na, he aha e mohiotia ana e koe, i te wa e kitea ana e koe he hikareki monokona Maori i te takutai? I whakaratohia e te hunga o te Waikiki Improvement Association ētahi whakautu pai ki etahi o nga pātai e tino uia ana e pā ana ki nga hiri a te Karauna.
Kua mate ratou i te tahatai?
Kaore pea. Ko nga hiri o Monk he maha o nga "hiko" i runga i nga taone me nga roera roopu hei tango i te waahi mai i te kai me te kaukau, i etahi wa ki te atawhai i a ratau tamaiti.
He aha te mea e kai ana nga hiri?
Kua kitea e nga kaitaiao nga hiri monkena hei kai i te tini o nga mea, tae atu ki nga ika iti, nga potae, me etahi atu crustaceans. Ko te hiri Monk e kai ana i te LOT-he hiri hiko pakeke e taea ana ki te 400 rau!
Me tamata ahau ki te whakatata ki te pa ranei i tetahi hiri monk?
Ngana kia kaua e raruraru i te hiri; Ko nga hiri monkena e mohio ana ehara i te mea e pai ana ki te whakapiri. Kaore he ture ki te whakamate, ki te hopu, ki te awangawanga ranei i te hiri i tetahi tikanga i raro i te Ture Tangata Whakamutunga me te Ture Tiaki Mamariki Mamati. Ko te tikanga o nga mea e pa ana, e eke ana, e whangai ana, e tohu ana, e tetahi atu mea ranei ka whakakore i te taiao o te hiri.
Tuhinga o mua
He aha me mahi koe Ki te kite koe i te hiri Monk Maori
Anei he maha atu nga uinga e uiui ana:
Kei hea e kite ai au i nga hiri monk?
Ahakoa nga hiri o te monukena 'kei roto i nga moutere o Te Tai Tokerau o Te Tai Tokerau, kua kitea inaianei i nga Moutere Nui. Ko te waahi pai ki te whakatikatika me te taha ki nga hiri monkena ko te Waikiki Aquarium, kei reira nga hiri e rua kua ora mo nga tau 20 kua hipa.
He aha nga tino whakawehi mo nga hiri taraka?
Ko nga tino whakawehi mo te hiku o te moutere Maori ko te oranga iti o nga tamariki mo te matekai, te whanga i nga otaota o te moana, te whakatupato o nga taiora na te mango, nga mate pukupuku, me nga taunekeneke a te tangata i roto i nga Moutere Nui. Ko te "raruraru tangata" kua tautuhia i roto i te mahere whakaora ano he waahi hikarekareka me te raruraru whaea-pup.
He aha taku e taea ai?
- Whakamahia nga waahanga me nga waahi katoa ki te raina hiri mo te karauna: (888) 256-9840
- Whakaatuhia nga hiri: (808) 220-7802
- Tuhia nga mea e ako ana koe mo enei kararehe me pehea te tiaki ia ratou.
- Nga Kaihauturu ki te Kaupapa Whakautu Motuhake a te NOAA.